آرشیو ماه: اردیبهشت, ۱۳۹۸

به گزارش راوبط عمومی و امور بین المللی به نقل از خبرنگار خبرگزاری موج، در سال های اخیر توسعه سواحل مکران و تقویت تولید در منطقه آزاد چابهار مورد تأکید مسئولان رده بالای ایران قرار داشته است، چراکه این منطقه به دلیل بهره مندی از موقعیتی استراتژیک و دسترسی به ۴ شکل حمل و نقل یعنی؛ دریایی، هوایی، جاده ای و ریلی از مزیت بالایی برای رقابت در بازارهای منطقه ای برخوردار است، از طرف دیگر به دلیل قرارگیری در موقعیتی به دور از چالش های تنگه هرمز و دسترسی به اقیانوس هند مورد توجه بسیاری از سرمایه گذاران به ویژه هند، چین و … قرار گرفته است، به طوری که در دو سال گذشته حجم جذب سرمایه گذاری در این منطقه بیش از ۱۰ سال قبل از آن بوده و بستر توسعه اقتصادی این منطقه را فراهم کرده است، به همین دلیل منطقه آزاد چابهار برای ایجاد زیرساخت های حمل و نقلی از جمله توسعه ۴ فاز بندر شهید بهشتی، ایجاد خط راه آهن برای اتصال به کریدور شمال-جنوب و در نهایت انتقال گاز از ایرانشهر به منطقه چابهار با انشعابی از خط لوله صلح و…برنامه ریزی هایی انجام داده است.

در هفته گذشته خبرنگاران از ظرفیت های چابهار بازدید کردند شهری که حدود ۲۹۰ هزار نفر جمعیت دارد در محدوده ای با ۱۳۵ کیلومتر مرز دریایی و ۱۳۵ کیلومتر مرز خشکی قرار گرفته و ۱۴ هزار هکتار از مساحت آن از سال ۷۱ به عنوان منطقه آزاد به بهره برداری رسیده، اما تقریباً در دو دهه نخست پیشرفت چندانی نداشت، در حالی که خاور دور به دلیل تقاضامحور بودن و عدم دسترسی به دریا نیاز بالایی به ترانزیت کالا از این منطقه داشت، به ویژه کشور افغانستان که در سال های اخیر با بهره برداری از ذخایر بالایی سنگ آهن بیش از گذشته به ترکیب حمل و نقل ریلی و دریایی پیدا کرده است، زیرا یکی از مهم‌ترین بازارهای مواد معدنی این کشور هند است که سرمایه گذاری گسترده ای در معادن افغانستان نیز داشته است و به دلیل چالش با پاکستان تمایلی به ترانزیت کالا از آن منطقه نداشته، از این رو منطقه آزاد چابهار به عنوان یکی از مسیرهای صادرات کالای این کشور به افغانستان و واردات مواد معدنی مطرح بوده، هرچند در یک سال اخیر تحریم‌های آمریکا علیه ایران همکاری های بین‌المللی کشورمان را با چالش روبرو کرده بود، مسئولان منطقه آزاد چابهار هوشمندانه در قالب قراردادی اپراتوری با هند منافع دو کشور هم‌پیمان آمریکا را با منطقه آزاد چابهار گره زدند و همین مسئله باعث شد که این منطقه از تحریم های آمریکا معاف باشد و همین مسئله باعث جلب توجه سرمایه گذاران خارجی و داخلی در این منطقه شده است.

در حال حاضر یکی از مهم‌ترین زیرساخت‌های مورد نیاز منطقه آزاد اتصال حمل و نقل ریلی است که تاکنون ۴۰ درصد از این پروژه اجرا شده و اگر به زودی اجرا شود، این منطقه ترانزیت کالا به ۸ نقطه بین کشورهای افغانستان( مرز دوغارون و میک)، پاکستان(مرز میرجاوه، ریمدان) و ترکمنستان (مرز باجگیران، سرخس و لطف‌آباد) را توسعه خواهد داد تا با بهره‌گیری از این ظرفیت که می تواند مقصد کشتی های بزرگ‌تر از پاناماکس باشد به هاب منطقه ای تخلیه و بارگیری کشتی تبدیل شود.

استان سیستان بلوچستان که از سال های گذشته عنوان منطقه محروم را یدک می کشیده امروز به واسطه منطقه آزاد چابهار در مسیر ظهور ظرفیت های اقتصادی قرار گرفته است، از این رو با تعریف پروژه های همچون فولاد و پتروشیمی گام بلندی در مسیر ایجاد پروژه های مادر برداشته اند. هرچند در حال حاضر این دو کارخانه در حال ساخت هستند و به دلیل نبود گاز معطل زیرساخت مانده اند، اما به گفته مسئولان تا نیمه سال ۱۳۹۹ گازرسانی به این منطقه تسریع خواهد شد و همین مسئله زمینه اجرای پروژه های صنعتی جدید را رقم خواهد زد، چراکه به گفتهعبدالرحیم کردی این شهر در استراتژی فولاد میزبان ۱۰ میلیون تن از ظرفیت کشور خواهد بود که به نوعی ۲۰ درصد از ظرفیت ۵۰ میلیون تن فولادی است که در چشم‌انداز ۱۴۰۴ برای تمام کشور در نظر گرفته شده است.

همچنین در بخش پتروشیمی نیز که پروژه آن امروز از سوی وزارت دفاع در حال انجام بوده و قرار است که در نهایت ۳۰ درصد از صنایع وابسته به این محصول در چابهار تولید شود. در حال حاضر بیشتر از ۲۵ درصد از پتروشیمی های کشور متعلق به صندوق های کارکنان وزارت دفاع و نظامی ها است که احتمال دارد نسبت سرمایه‌گذاری‌های نظامیان در صنعت تغییر کند و این مسئله مبتنی بر سیاست های جدید دولت خواهد بود که چقدر سهم بخش خصوصی در اقتصاد کشور به ویژه در دوران تحریم ها باشد، زیرا در شرایط کنونی تحریم علیه بنگاه های اقتصادی وابسته به دولت و دستگاه های نظامی شدیدتر شده و وزیر خارجه آمریکا نیز در نشست خبری اخیر خود تهدید کرده که پس از به صفر رساندن صادرات نفت ایران تشدید تحریم‌ها برای کاهش ۱۴ میلیارد دلار صادرات پتروشیمی ایران در دستور کار قرار دارد، با وجود این تهدیدها تولید سالانه ۱۰ میلیون تن پتروشیمی در منطقه آزاد چابهار در دستور کار قرار دارد و تاکنون ۱۸ مجوز برای راه اندازی پتروشیمی چابهار صادر شده است.

منبع : cfzo.ir

بر اساس سیاست‌گذاری‌های دولت، شناخت از این منطقه باید گستره‌ای جهانی پیدا کند تا در ذهن نخبگان اقتصادی، سرمایه گذاران، توسعه دهندگان و کارآفرینان ظرفیت‌های بالقوه این منطقه معرفی و از تمام ظرفیت‌های این منطقه استفاده شود. در این حوزه، تقویت مناسبات بین المللی دلیلی خواهد شد تا صاحبان سرمایه و ایده برای توسعه چابهار پیشقدم شوند.

شاخص‌های مهم که باعث تمایز چابهار با سایر مناطق آزاد کشور و منطقه‌ای می‌شود کدامند؟

دو سند مهم توسعه منطقه‌ای در شرق کشور داریم. نخست توسعه سواحل مکران و دوم توسعه محور شرق، که چابهار تقاطع این دو سند است.چابهار تنها بندر اقیانوس کشور و کوتاه‌ترین مسیر برای دسترسی کشورهای محصور در خشکی آسیایی میانه و افغانستان به آب‌های آزاد به شمار می‌رود. علاوه بر این آن چه چابهار را به منطقه‌ای حساس و خاص تبدیل کرده است، توجیه اقتصادی و نقشی است که چابهار می‌تواند در زمینه ترانزیت منطقه و جهان ایفا کند.

در این ارتباط آسیای میانه و افغانستان فقط با جنوب آفریقا و شرق آسیا سالانه حدود ۱۴ میلیون تن و ۱۵۰ میلیارد دلار مبادلات تجاری دارند، که چابهار نزدیکترین مسیر برای اتصال این نقطه است و هیچ مسیر قابل رقابتی برای این تبادل کالا وجود ندارد. دسترسی به بازار، شاخص دیگری است که چابهار را از دیگر رقبای منطقه‌ای خود متمایز کرده است. خوشبختانه دولت محترم و بالاخص ریاست جمهوری به این امر کاملاً واقف بودند و بر همین اساس هم نگاه ویژه‌ای به آن دارند.